Lampka oliwna: Różnice pomiędzy wersjami
Z Almanach
m (→Galeria) |
mNie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 5 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Zalążek artykułu}} | {{Zalążek artykułu}} | ||
Lampki oliwne są jedną z najstarszych | [[Lampka oliwna|Lampki oliwne]] są jedną z najstarszych, znaną człowiekowi, metod sztucznego oświetlenia otoczenia. Zapewne starszą niż [[Świeca|świece]] a jedynie młodszą od ognisk i pochodni. Często są tożsame z innym typem oświetlenia - [[Lampka łojowa|lampkami łojowymi]]. Różnica wynika głównie z budowy i możliwości danej kultury do pozyskiwania oliwy. | ||
[[Plik:Almanach-Szklane lampki olejne.jpeg|right|250px|thumb|Ilustracja 1]] | |||
{{Cytat|Pod koniec [[IV]] wieku pojawiają się jako nowość lampki ze szkła. Były one oszczędniejsze w użyciu, ponieważ warstwa oliwy zasilająca knot unosiła się na powierzchni wody wypełniającej większość naczynia. Świeciły także jaśniej - dzięki odblaskowi światła od wody, promieniującymi przez szklane ścianki. W Hawarte występują dwa typy szklanych lampek (patrz ilustracja 1). Jeden z nich ma kształt lampki na płaskim lub wklęsłym dnie, lekko wychylonej u góry i zaopatrzonej w trzy małe uszka zwisające z wylewu i służące do zawieszenia. Takie lampki znajdowane są w dużej liczbie w kościołach, poczynając od [[V]] wieku. Drugi typ lampek, mniej liczny, różni się głównie obecnością stopki, która nadaje im kształt szerokich kielichów, chociaż mają również zwisające z wylewu uszka. W obu rodzajach lampek można spotkać przylepione w środku do dna rurkowate naczynie, zazwyczaj sięgające nie wyżej niż połowy wysokości. Jest to gniazdo knota, który w ten sposób zawsze wystawał ponad warstwę wody wypełniającej dolną część lampki<ref>Plansza eksponowana w ramach wystawy "Mitreum w Hawarte. Ostatnie arcydzieła mistrzów antyku"</ref>.}} | |||
== Galeria == | == Galeria == | ||
<gallery caption="Lampki oliwne" widths="200px" heights="200px" perrow="4"> | <gallery caption="Lampki oliwne" widths="200px" heights="200px" perrow="4"> | ||
Plik:Carthage-lamp1711.jpeg|Lampka oliwna, w centrum zdobienie przedstawiające skaczącego królika/zająca, ([[IV]]-[[V]] wiek) | Plik:Carthage-lamp1711.jpeg|Lampka oliwna, w centrum zdobienie przedstawiające skaczącego królika/zająca, ([[IV]]-[[V]] wiek) | ||
Plik:Almanach-Lampka_olejowa-XIV.jpeg|Lampka oliwna. ([[XIV]] wiek) | Plik:Almanach-Szklane lampki olejne.jpeg|Dwa, najpopularniejsze typy szklanych lampek olejnych od [[V]] wieku. | ||
Plik:Almanach-Lampka_olejowa-XIV.jpeg|Lampka oliwna, ([[XIV]] wiek) | |||
Plik:Almanach-Lampa_oliwna-XIV-XV.jpeg|Lampka oliwna z podwójnym kołnierzem, ([[XIV]]-[[XV]] wiek) | |||
Plik:Almanach-Lampka_oliwna-XV.jpeg|Gliniana lampka oliwna, ([[XV]] wiek) | Plik:Almanach-Lampka_oliwna-XV.jpeg|Gliniana lampka oliwna, ([[XV]] wiek) | ||
Plik:Almanach-Lampka_loliwna_2-XV.jpeg|Gliniana lampka oliwna, ([[XV]] wiek) | |||
Plik:91-000808-02.jpeg|Lampa oliwna - "Akrobata", ([[XVI]] wiek) | Plik:91-000808-02.jpeg|Lampa oliwna - "Akrobata", ([[XVI]] wiek) | ||
Plik:Parable-of-the-Wise-and-Foolish-Virgins.big.jpeg|Przypowieść o mądrych i nieroztropnych pannach, 1616r. ([[XVII]] wiek) | Plik:Parable-of-the-Wise-and-Foolish-Virgins.big.jpeg|Przypowieść o mądrych i nieroztropnych pannach, 1616r. ([[XVII]] wiek) | ||
Linia 14: | Linia 20: | ||
== Patrz również == | == Patrz również == | ||
* [[Lampka łojowa]] | * [[Lampka łojowa]] | ||
== Bibliografia == | |||
<references/> | |||
<br> | <br> | ||
[[Kategoria:Utensylia]] | [[Kategoria:Utensylia]] |
Aktualna wersja na dzień 16:17, 13 sie 2013
To jest tylko zalążek artykułu. Jeśli posiadasz wystarczającą wiedzę i materiały źródłowe, pomóż go nam rozwinąć! |
Lampki oliwne są jedną z najstarszych, znaną człowiekowi, metod sztucznego oświetlenia otoczenia. Zapewne starszą niż świece a jedynie młodszą od ognisk i pochodni. Często są tożsame z innym typem oświetlenia - lampkami łojowymi. Różnica wynika głównie z budowy i możliwości danej kultury do pozyskiwania oliwy.
Pod koniec IV wieku pojawiają się jako nowość lampki ze szkła. Były one oszczędniejsze w użyciu, ponieważ warstwa oliwy zasilająca knot unosiła się na powierzchni wody wypełniającej większość naczynia. Świeciły także jaśniej - dzięki odblaskowi światła od wody, promieniującymi przez szklane ścianki. W Hawarte występują dwa typy szklanych lampek (patrz ilustracja 1). Jeden z nich ma kształt lampki na płaskim lub wklęsłym dnie, lekko wychylonej u góry i zaopatrzonej w trzy małe uszka zwisające z wylewu i służące do zawieszenia. Takie lampki znajdowane są w dużej liczbie w kościołach, poczynając od V wieku. Drugi typ lampek, mniej liczny, różni się głównie obecnością stopki, która nadaje im kształt szerokich kielichów, chociaż mają również zwisające z wylewu uszka. W obu rodzajach lampek można spotkać przylepione w środku do dna rurkowate naczynie, zazwyczaj sięgające nie wyżej niż połowy wysokości. Jest to gniazdo knota, który w ten sposób zawsze wystawał ponad warstwę wody wypełniającej dolną część lampki[1]. |
Galeria[edytuj]
Dwa, najpopularniejsze typy szklanych lampek olejnych od V wieku.
Lampka oliwna, (XIV wiek)
Gliniana lampka oliwna, (XV wiek)
Gliniana lampka oliwna, (XV wiek)
Lampa oliwna - "Akrobata", (XVI wiek)
Przypowieść o mądrych i nieroztropnych pannach, 1616r. (XVII wiek)
Patrz również[edytuj]
Bibliografia[edytuj]
- ↑ Plansza eksponowana w ramach wystawy "Mitreum w Hawarte. Ostatnie arcydzieła mistrzów antyku"