Lampka oliwna

To jest tylko zalążek artykułu. Jeśli posiadasz wystarczającą wiedzę i materiały źródłowe, pomóż go nam rozwinąć!
Pamiętaj jednak o zasadach edycji artykułów.

Lampki oliwne są jedną z najstarszych, znaną człowiekowi, metod sztucznego oświetlenia otoczenia. Zapewne starszą niż świece a jedynie młodszą od ognisk i pochodni. Często są tożsame z innym typem oświetlenia - lampkami łojowymi. Różnica wynika głównie z budowy i możliwości danej kultury do pozyskiwania oliwy.

Ilustracja 1

Pod koniec IV wieku pojawiają się jako nowość lampki ze szkła. Były one oszczędniejsze w użyciu, ponieważ warstwa oliwy zasilająca knot unosiła się na powierzchni wody wypełniającej większość naczynia. Świeciły także jaśniej - dzięki odblaskowi światła od wody, promieniującymi przez szklane ścianki. W Hawarte występują dwa typy szklanych lampek (patrz ilustracja 1). Jeden z nich ma kształt lampki na płaskim lub wklęsłym dnie, lekko wychylonej u góry i zaopatrzonej w trzy małe uszka zwisające z wylewu i służące do zawieszenia. Takie lampki znajdowane są w dużej liczbie w kościołach, poczynając od V wieku. Drugi typ lampek, mniej liczny, różni się głównie obecnością stopki, która nadaje im kształt szerokich kielichów, chociaż mają również zwisające z wylewu uszka. W obu rodzajach lampek można spotkać przylepione w środku do dna rurkowate naczynie, zazwyczaj sięgające nie wyżej niż połowy wysokości. Jest to gniazdo knota, który w ten sposób zawsze wystawał ponad warstwę wody wypełniającej dolną część lampki^[1].

Galeria[edytuj]

Lampki oliwne
Lampka oliwna, w centrum zdobienie przedstawiające skaczącego królika/zająca, (IV-V wiek)
Dwa, najpopularniejsze typy szklanych lampek olejnych od V wieku.
Lampka oliwna, (XIV wiek)
Lampka oliwna z podwójnym kołnierzem, (XIV-XV wiek)
Gliniana lampka oliwna, (XV wiek)
Gliniana lampka oliwna, (XV wiek)
Lampa oliwna - "Akrobata", (XVI wiek)
Przypowieść o mądrych i nieroztropnych pannach, 1616r. (XVII wiek)