Lampa polska

Z Almanach
Wersja z dnia 08:51, 31 lip 2015 autorstwa Sauron (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Ponieważ określenie Lampa polska pojawiało się co najmniej kilkukrotnie w historycznych publikacjach, otrzymało własny artykuł. Jednak w kwestii technicznej, jest to mariaż fajerki z lampą łojową.

Aleksander Gwagnin (Alessandro Guagnini) w swoich kronikach "Sarmatiae Europeae descriptio" opisuje "(...) jest tam komin (klosz) na środku pokoju, zwisający z góry, zrobiony z kory drzew i przykryty gliną; przytwierdzona do niego jest zwisająca konstrukcja ze stali a w niej osadzona jest pochodnia (...)" Ten prymitywny, acz efektywny, sposób oświetlenia chat chłopskich przetrwał w niektórych częściach polski do XIX wieku[1].

O podobnym rozwiązaniu wspomina w XVII w. Ulryk Werdum opisując okolice wsi Zdziechowice i Zaklików w obecnym woj. podkarpackim:

Quote-alpha.png
W miejscowościach tych nie znają chłopi po wsiach i mieszczanie w mniejszych miastach świec lub lamp, lecz w większej części domów stoi w izbie pal, na nim znajduje się przytwierdzone u góry płaskie żelazo, które służy za małe ognisko. Na nie kładą suche trzaski z sośniny, zapalają je i oświecają tym sposobem izbę, lecz zarazem wywołują nieznośny dym

Patrz dalej

Bibliografia

  1. Czepielowa, Ewa. "Fundacja XX. Czartoryskich". Fundacja XX. Czartoryskich. Retrieved 29 June 2015.