Piernik

To jest tylko zalążek artykułu. Jeśli posiadasz wystarczającą wiedzę i materiały źródłowe, pomóż go nam rozwinąć! Pamiętaj jednak o zasadach edycji artykułów.

Piernik to ciasto o słodko-pikantnym smaku, o długiej trwałości, zrobione z mąki pszennej lub żytniej, miodu, jajek i przypraw. Może zawierać również wodę, cukier, tłuszcz i spulchniacze. Do piernika stosuje się różne przyprawy takie jak cynamon, gałka muszkatołowa, imbir, kardamon, anyż, goździki czy pieprz, od którego wzięła się nazwa piernik ("pierny" – "pieprzny").

"Pierniki podawano jako zakąski do alkoholu, wina, wódki. Ze względu na długi termin przechowywania wypieki towarzyszyły rycerzom na wyprawach wojennych czy pielgrzymom udającym się do sanktuariów. Miały wzmacniać, dostarczać energii. Według zasad dietetyki humoralnej, dodanie piernika do potrawy, na przykład ryby, mogło zniwelować jej "zimne" właściwości. Pierniki, poprzez obecność miodu i pikantnych korzeni, miały zatem działanie rozgrzewające, szczególnie pożądane zimową porą."

Właściwości lecznicze

Informacje o tym, że pierniki traktowane były jako surowce lecznicze, znajdujemy w poradnikach i kompendiach medycznych już w XVI wieku.

• w XVII wieku słowa elbląskiego poety Fryderyka Hoffmanna (1627-1673), który mówiąc o pierniku toruńskim, radził: "Zdrowszej ponad ów chleb, rozkoszniejszej strawy nie szukaj; w nim masz posiłek i w nim uzdrawiający lek"
• w XVIII wieku Jana Andrzeja Morsztyna (1621-1693): "Ty bez ogródki Przyśli nam wódki; A jeśli jeszcze dasz i piernika, Napiszęć na drzwiach: tu sławna aptyka".
• Pierniki zalecano m.in. na problemy trawienne, o czym świadczyć może receptura na "Konfekt na biegunki obozowe pewny" z 1724 roku, w którego składzie pojawia się piernik toruński.

Przepisy

Piernik z 1725 roku, Jasna Góra

Piernik XVIIIw

"Piernik toruński Weesego"

Receptura pochodzi z okresu międzywojennego.

Składniki: 1,25 kg mąki (można zmieszać żytnią z pszenną) 0,5 kg cukru 0,5 kg miodu 5 jajek 2 łyżki sody przyprawy (proponuję kupować w całości, samodzielnie ucierać w moździerzu i komponować według upodobań).

Jajka utrzeć z 1/2 funta cukru i do tego dodać gorący, roztopiony miód z resztą cukru (trochę wody dodać do miodu). Poczem dobrze ucierać, potem dodać mąkę, sodę i różne przyprawy (trochę osolić ciasto). Ciasto to rozrabia się tydzień, przed pieczeniem.