Lodownia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Almanach
Nie podano opisu zmian
mNie podano opisu zmian
Linia 2: Linia 2:


"Niewielkie chłodnie lodowe były w średniowiecznych gospodarstwach domowych zapewne dość powszechnie spotykane, szczególnie w gospodarstwach miejskich, a najprawdopodobniej i w dworach drobnych posiadaczy ziemskich. W większości były to jednak chyba proste chłodnie jednoprzestrzenne, których archeologiczne relikty trudne są do zidentyfikowania. Natomiast w mniejszym zapewne stopniu używano w średniowieczu udoskonalonego typu chłodni lodowej, dwukomorowej, której dobrze zachowanym przykładem jest chłodnia z Torunia. Sądzić jednak należy, iż chłodnie lodowe w okresach letnich zabezpieczały jedynie doraźnie przed zepsuciem produkty żywnościowe i to jedynie te, które były przeznaczone do bieżącej konsumpcji, poprawiając równocześnie niekiedy ich walory smakowe. W przypadku konieczności dłuższego przechowywania, np. mięsa czy ryb, posługiwano się w średniowieczu innymi, bardziej skutecznymi sposobami konserwacji, z których najpospolitszymi było solenie, suszenie i wędzenie."<ref>"[http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=21377&from=&dirids=1&ver_id=463829&lp=1&QI=!102868AB5FB1BB63B88C4D97355FD51B-25 Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Archeologia]" 1989r., Andrzej Kola, "[http://files.ordugh.org/inne_ksiazki/LodowkaTorunska.pdf PÓŹNOŚREDNIOWIECZNA CHŁODNIA Z TORUNIA]", s. 114</ref>
"Niewielkie chłodnie lodowe były w średniowiecznych gospodarstwach domowych zapewne dość powszechnie spotykane, szczególnie w gospodarstwach miejskich, a najprawdopodobniej i w dworach drobnych posiadaczy ziemskich. W większości były to jednak chyba proste chłodnie jednoprzestrzenne, których archeologiczne relikty trudne są do zidentyfikowania. Natomiast w mniejszym zapewne stopniu używano w średniowieczu udoskonalonego typu chłodni lodowej, dwukomorowej, której dobrze zachowanym przykładem jest chłodnia z Torunia. Sądzić jednak należy, iż chłodnie lodowe w okresach letnich zabezpieczały jedynie doraźnie przed zepsuciem produkty żywnościowe i to jedynie te, które były przeznaczone do bieżącej konsumpcji, poprawiając równocześnie niekiedy ich walory smakowe. W przypadku konieczności dłuższego przechowywania, np. mięsa czy ryb, posługiwano się w średniowieczu innymi, bardziej skutecznymi sposobami konserwacji, z których najpospolitszymi było solenie, suszenie i wędzenie."<ref>"[http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=21377&from=&dirids=1&ver_id=463829&lp=1&QI=!102868AB5FB1BB63B88C4D97355FD51B-25 Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Archeologia]" 1989r., Andrzej Kola, "[http://files.ordugh.org/inne_ksiazki/LodowkaTorunska.pdf PÓŹNOŚREDNIOWIECZNA CHŁODNIA Z TORUNIA]", s. 114</ref>
[[Plik:Almanach-Chlodnia Torunska-schemat.png|200px|thumb|right|Schemat budowy domowej, późnośredniowiecznej chłodni spożywczej]]


== Historia ==
== Historia ==

Wersja z 09:48, 18 maj 2010

Lodownia (lub Lodnia) jest pomieszczeniem służącym do przechowywania lodu (śniegu). Mogło to być oddzielne pomieszczenie, w którym tylko i wyłącznie przechowywano lód, do późniejszego wykorzystania. Lub też mogło ono sąsiadować z chłodnią czy też być od razu nią samą.

"Niewielkie chłodnie lodowe były w średniowiecznych gospodarstwach domowych zapewne dość powszechnie spotykane, szczególnie w gospodarstwach miejskich, a najprawdopodobniej i w dworach drobnych posiadaczy ziemskich. W większości były to jednak chyba proste chłodnie jednoprzestrzenne, których archeologiczne relikty trudne są do zidentyfikowania. Natomiast w mniejszym zapewne stopniu używano w średniowieczu udoskonalonego typu chłodni lodowej, dwukomorowej, której dobrze zachowanym przykładem jest chłodnia z Torunia. Sądzić jednak należy, iż chłodnie lodowe w okresach letnich zabezpieczały jedynie doraźnie przed zepsuciem produkty żywnościowe i to jedynie te, które były przeznaczone do bieżącej konsumpcji, poprawiając równocześnie niekiedy ich walory smakowe. W przypadku konieczności dłuższego przechowywania, np. mięsa czy ryb, posługiwano się w średniowieczu innymi, bardziej skutecznymi sposobami konserwacji, z których najpospolitszymi było solenie, suszenie i wędzenie."[1]

Schemat budowy domowej, późnośredniowiecznej chłodni spożywczej

Historia

Tekst z 1700 roku p.n.e. w północno-zachodnim Iranie odnotowuje budowę lodowni "której nigdy wcześniej nie miał żaden król". W Chinach, archeolodzy odkryli pozostałości dołów na lód z VIII wieku p.n.e., a odniesienia wskazują, że były używane przed 1100 p.n.e.. Aleksander Wielki około roku 300 p.n.e. przechowywał śnieg dołach wykopanych specjalnie w tym celu. W Rzymie w III wieku naszej ery, śnieg był sprowadzany z gór i przechowywany w dołach pokrytych słomą. Następnie sprzedawano go w sklepach (śnieżnych). Lód tworzący się w dolnej części jamy, sprzedawany był w wyższej cenie niż śnieg z góry.[2]

Bibliografia

  1. "Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Archeologia" 1989r., Andrzej Kola, "PÓŹNOŚREDNIOWIECZNA CHŁODNIA Z TORUNIA", s. 114
  2. "Ancient Inventions", Peter James i Nick Thorpe, 1995r., Ballantine Books, ISBN: 0-345-40102-6