Konserwacja drewna
Poniżej (na razie) zebrane luźno informacje datujące pewne punkty w historii świadczące o zmianie technik używanych do pokrywania i konserwacji drewna.
XII wiek
Teofil Prezbiter opisuje sposób na stworzenie lakieru do pokrycia drewna, na podstawie oleju lnianego i żywicy zwanej kopalem (O lakierze).
Dodatkowo możemy dowiedzieć się jak barwić drzwi za pomocą oleju i różnych pigmentów (O powłóczeniu drzwi na czerwono i o oleju lnianym).
XIII wiek
Pierwszy bezpośredni dowód na używanie pokostu na meblach (a nie tylko na drewnianych konstrukcjach wnętrza domów i obrazach) pochodzi z XIII wieku. Księgi majątkowe Edwarda I wspominają płatność 8 pensów za pokrycie werniksem dwóch kufrów. (w oryginale: "To the same [Stephen Le Joigneur] for varnishing two coffers, 8d.;")[1]
Of similar date is a Venetian guild regulation from 1283 regarding the varnishing of caskets, tables, and woodwork (Huth 1971). By this time Venetian varnishing was apparently well developed enough to be regarded as a separate specialty within the guild of depentores or painters.
XV wiek
Cennino Cennini wspomina w swoim traktacie "II libro dell’ arte o Trattato della pittura" o barwniku z szelaku.
Werniks/Pokost
Historycznie werniks (ang. Varnish) i pokost posiadają to samo znaczenie. Określenia werniks, zwykło używać sie w kontekście malarstwa a pokost w odniesieniu do konserwacji drewna. Od XIX wieku [2] pokost oznacza jedynie zagęszczony olej lniany (z dodatkami).
"Słownik języka polskiego, T2" Rykaczewski, Erazm (1803-1873) z XIX wieku definiuje pokost jako: "lakier, farba z żywicą zmieszana; powierzchowna barwa".
Werniks/pokost to mieszanina żywicy i rozpuszczalnika w postaci oleju lub alkoholu oraz różnych dodatków uszlachetniających.
Historycznie pokost składał się ze schnącego oleju (lniany, orzechowy) i roztworu żywicy. Dodatkowo był mieszany/rozcieńczany przez terpentynę, oraz w późniejszym okresie przez różne alkohole (obecnie głównie tzw. alkohole mineralne).
Ze względu na dodatek żywicy, która po zaschnięciu tworzy twardą, nieprzepuszczalna warstwę, pokost jest znacznie lepszą warstwą kończąca przy konserwacji drewna niż sam olej.
