Galalit: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „"Kazeinę słodką, t. j. sernik wytrącony z mleka działaniem podpuszczki cielęcej, rozciera się na proszek i zarabia z wodą i ewentualnie barwnikiem na ciastowat…”) |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Galalit]] (ang. ''Galalith'' lub ''Erinoid'', znany również jako sztuczny róg, kazeinit) jest najstarszym znanym [[wikipedia:pl:Tworzywa sztuczne|tworzywem sztucznym]]. Jego nazwa wywodzi sie z Greckich słow ''gala'' (mleko) i ''lithos'' (kamień). Otrzymywany z [[wikipedia:pl:Kazeina|kazeiny]], która zostaje poddana procesowi [[wikipedia:pl:homogenizacja|homogenizacji]] i zahartowane w [[wikipedia:pl:Formalina|formalinie]], wyglądem przypominający masę rogową. | |||
Galalit należy do [[wikipedia:pl:duroplast|duroplastów]] chemoutwardzalnych i stanowi zmodyfikowany [[wikipedia:pl:polimer naturalny]]. Otrzymywanie polega na wyodrębnieniu [[wikipedia:pl:kazeina|kazeiny]] z mleka krowiego i utwardzeniu jej 5% wodnym roztworem [[wikipedia:pl:formaldehyd|formaldehydu]]. | |||
== Historia == | |||
[[Galelit]] został wynaleziony w 1897r. i opatentowany w 1899r. przez (Friedrich) Adolfa Spittelera (1846 - 1940) i Wilhelma Krische. | |||
Na początku [[XX]] wieku, francuski chemik J.C. Trillar opisał i wyjaśnił procesy zachodzące podczas utwardzania [[wikipedia:pl:homogenizacja|homogenizowanej]] [[wikipedia:pl:Kazeina|kazeiny]] w [[wikipedia:pl:formaldehyd|formaldehydzie]]. | |||
Materiał ten zrewolucjonizował przemysł guzikowy, przez swoje właściwości do naśladowanie wszelkiego rodzaju innych materiałów jak: rogi, skorupy żółwia, kości słoniowej i drewna. Był również stosowany do wyrobu biżuterii, długopisów, rączek do parasoli, klawiszy pianina itd. | |||
''"Dawniej był używany do wyrobu zabawek i przedmiotów galanteryjnych (np. guzików), żetonów, piór wiecznych, oprawek do okularów, figur szachowych, a także w elektrotechnice."''<ref>"Szkolny poradnik chemiczny", Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1986 r., isbn 3-02-01689-6</ref> | |||
"Kazeinę słodką, t. j. sernik wytrącony z mleka działaniem podpuszczki cielęcej, rozciera się na proszek i zarabia z wodą i ewentualnie barwnikiem na ciastowatą masę. Następnie utwardza się tę masę, poddając ją długotrwałemu (przez kilka tygodni, a nawet miesięcy) działaniu formaldehydu, poczem suszy się ją ciepłem powietrzem. Otrzymuje się w ten sposób materjał o twardości 2,5, dający się doskonale obrabiać i mający to samo zastosowanie co celuloid, a nie tak łatwo zapalny. Wadą [[Galalit|galalitu]] jest jednak, że jest on mało odporny na działanie wilgoci."<ref>Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga (1928-1934)</ref> | "Kazeinę słodką, t. j. sernik wytrącony z mleka działaniem podpuszczki cielęcej, rozciera się na proszek i zarabia z wodą i ewentualnie barwnikiem na ciastowatą masę. Następnie utwardza się tę masę, poddając ją długotrwałemu (przez kilka tygodni, a nawet miesięcy) działaniu formaldehydu, poczem suszy się ją ciepłem powietrzem. Otrzymuje się w ten sposób materjał o twardości 2,5, dający się doskonale obrabiać i mający to samo zastosowanie co celuloid, a nie tak łatwo zapalny. Wadą [[Galalit|galalitu]] jest jednak, że jest on mało odporny na działanie wilgoci."<ref>Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga (1928-1934)</ref> | ||
== Właściwości == | |||
Galalit jest tworzywem twardym. Gotowe wyroby otrzymuje się prawie wyłącznie metodą [[wikipedia:pl:obróbka skrawaniem|obróbki skrawaniem]] z odpowiednich rur, prętów itp. Obróbka mechaniczna jest łatwa i może być prowadzona za pomocą narzędzi do metali. | |||
Podczas ogrzewania galalit mięknie w temperaturze 90°C. Wprowadzony do płomienia palnika gazowego daje jaskrawy, jasny płomień, wydzielając zapach spalonego mleka. | |||
Największą wadą galalitu jest mała odporność na działanie wody (w wodzie nasiąka, mięknie, paczy się). W temperaturze pokojowej chłonie do 12% wody w ciągu 24 godzin. Podobne efekty następują pod działaniem kwasów i zasad oraz w temperaturze powyżej 50°C. Natomiast znaczną odporność wykazuje galalit na działanie rozpuszczalników organicznych. Pęknięte lub złamane przedmioty galalitowe najlepiej kleić klejem kazeinowym. | |||
Jego porowata struktura umożliwia łatwe farbowanie przez zanurzanie w barwniku. | |||
== Przypisy == | == Przypisy == | ||
<references/> | <references/> |
Wersja z 10:14, 14 lut 2010
Galalit (ang. Galalith lub Erinoid, znany również jako sztuczny róg, kazeinit) jest najstarszym znanym tworzywem sztucznym. Jego nazwa wywodzi sie z Greckich słow gala (mleko) i lithos (kamień). Otrzymywany z kazeiny, która zostaje poddana procesowi homogenizacji i zahartowane w formalinie, wyglądem przypominający masę rogową.
Galalit należy do duroplastów chemoutwardzalnych i stanowi zmodyfikowany wikipedia:pl:polimer naturalny. Otrzymywanie polega na wyodrębnieniu kazeiny z mleka krowiego i utwardzeniu jej 5% wodnym roztworem formaldehydu.
Historia
Galelit został wynaleziony w 1897r. i opatentowany w 1899r. przez (Friedrich) Adolfa Spittelera (1846 - 1940) i Wilhelma Krische. Na początku XX wieku, francuski chemik J.C. Trillar opisał i wyjaśnił procesy zachodzące podczas utwardzania homogenizowanej kazeiny w formaldehydzie.
Materiał ten zrewolucjonizował przemysł guzikowy, przez swoje właściwości do naśladowanie wszelkiego rodzaju innych materiałów jak: rogi, skorupy żółwia, kości słoniowej i drewna. Był również stosowany do wyrobu biżuterii, długopisów, rączek do parasoli, klawiszy pianina itd.
"Dawniej był używany do wyrobu zabawek i przedmiotów galanteryjnych (np. guzików), żetonów, piór wiecznych, oprawek do okularów, figur szachowych, a także w elektrotechnice."[1]
"Kazeinę słodką, t. j. sernik wytrącony z mleka działaniem podpuszczki cielęcej, rozciera się na proszek i zarabia z wodą i ewentualnie barwnikiem na ciastowatą masę. Następnie utwardza się tę masę, poddając ją długotrwałemu (przez kilka tygodni, a nawet miesięcy) działaniu formaldehydu, poczem suszy się ją ciepłem powietrzem. Otrzymuje się w ten sposób materjał o twardości 2,5, dający się doskonale obrabiać i mający to samo zastosowanie co celuloid, a nie tak łatwo zapalny. Wadą galalitu jest jednak, że jest on mało odporny na działanie wilgoci."[2]
Właściwości
Galalit jest tworzywem twardym. Gotowe wyroby otrzymuje się prawie wyłącznie metodą obróbki skrawaniem z odpowiednich rur, prętów itp. Obróbka mechaniczna jest łatwa i może być prowadzona za pomocą narzędzi do metali.
Podczas ogrzewania galalit mięknie w temperaturze 90°C. Wprowadzony do płomienia palnika gazowego daje jaskrawy, jasny płomień, wydzielając zapach spalonego mleka.
Największą wadą galalitu jest mała odporność na działanie wody (w wodzie nasiąka, mięknie, paczy się). W temperaturze pokojowej chłonie do 12% wody w ciągu 24 godzin. Podobne efekty następują pod działaniem kwasów i zasad oraz w temperaturze powyżej 50°C. Natomiast znaczną odporność wykazuje galalit na działanie rozpuszczalników organicznych. Pęknięte lub złamane przedmioty galalitowe najlepiej kleić klejem kazeinowym.
Jego porowata struktura umożliwia łatwe farbowanie przez zanurzanie w barwniku.