Mak

Mak, jego przodkiem był najprawdopodobniej Papaver setigerum, dziki mak spotykany w zachodniej części obszaru śródziemnomorskiego. Mak Znano już w neolicie, a jego przedstawienia znalezione na wykopaliskach z okresu starożytnego Sumeru, Asyrii, Egiptu czy Grecji świadczą, że był powszechnie wykorzystywany. Szczątki nasion maku znaleziono także w Polsce, w Zesławicach koło Krakowa, na stanowisku neolitycznej kultury badeńskiej sprzed III w. p.n.e.

Mak uprawiano nie tylko dla pożywnych, oleistych nasion, ale także dla uzyskiwanego z niedojrzałych makówek opium, zawierającego morfinę (alkaloid o działaniu narkotycznym, przeciwbólowym i usypiającym).Uprawna odmiana maku, znana pod łacińska nazwą Papaver somniferum (co można przetłumaczyć dosłownie jako mak przynoszący sen), ma większe główki i nasiona od formy dzikiej, a makówki pozostają długo zamknięte, co zapobiega utracie plonu. Dziki Papaver setigerum zawiera mniej morfiny niż uprawiany, co świadczy, że mak był selekcjonowany także pod kątem właściwości narkotycznych.

Z usypiającym działaniem maku ma prawdopodobnie związek polskie powiedzenie Cisza jak makiem zasiał. Co ciekawe, w polskich Karpatach wierzono, że sypanie maku w trakcie pogrzebu, a także do grobu i ust zmarłego, sprawi, że nie wróci on jako upiór.