Old Sword Play/Rozdział III - Rapier i lewak: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 22: | Linia 22: | ||
[[Francesco_Alfieri|Alfieri]] wprowadza także guardię środkową, Guardia Mista. Przyjmując tą guardię trzymamy rapier w pozycji pośredniej między guardią trzecią i czwartą (Ryc. 10.). | [[Francesco_Alfieri|Alfieri]] wprowadza także guardię środkową, Guardia Mista. Przyjmując tą guardię trzymamy rapier w pozycji pośredniej między guardią trzecią i czwartą (Ryc. 10.). | ||
== PCHNIĘCIA. == | == PCHNIĘCIA. == | ||
Linia 68: | Linia 51: | ||
Po opanowaniu zasłon i nabyciu biegłości w mulinetach, należy dokładnie wykonywać poniższe ćwiczenia; Nadają się bardzo dobrze, jako ułożone sekwencje ruchów, do walk pokazowych, jednak ze względu na bezpieczeństwo walczących nie zaleca się stosowania ich w wolnej walce. | Po opanowaniu zasłon i nabyciu biegłości w mulinetach, należy dokładnie wykonywać poniższe ćwiczenia; Nadają się bardzo dobrze, jako ułożone sekwencje ruchów, do walk pokazowych, jednak ze względu na bezpieczeństwo walczących nie zaleca się stosowania ich w wolnej walce. | ||
===ĆWICZENIE 1.=== | |||
Mistrz | |||
Uczeń | |||
Pchnięcie powyżej | |||
lewaka ucznia | |||
Zasłona Sekondą | |||
Zasłona Tercją | |||
Pchnięcie poniżej | |||
lewaka mistrza | |||
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role. | |||
===ĆWICZENIE 2.=== | |||
Mistrz | |||
Uczeń | |||
pchnięcie miedzy rapierem | |||
i lewakiem ucznia | |||
Tercja. | |||
Niska Kwarta | |||
pchnięcie z guardii pierwszej | |||
powyżej lewaka mistrza | |||
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role. | |||
===ĆWICZENIE 3.=== | |||
Mistrz | |||
Uczeń | |||
pchnięcie poniżej | |||
lewaka ucznia | |||
Zasłona Sekondą | |||
Zasłona Sekondą | |||
pchnięcie poniżej | |||
lewaka mistrza | |||
Krok, zabezpieczenie* | |||
i pchniecie lewakiem | |||
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role. | |||
===ĆWICZENIE 4.=== | |||
Mistrz | |||
Uczeń | |||
Wysokie pchnięcie miedzy | |||
rapierem i lewakiem | |||
ucznia | |||
Zasłona Sekondą | |||
Zasłona Wysoką Kwartą | |||
pchnięcie poniżej | |||
lewaka mistrza | |||
Krok, zabezpieczenie* | |||
i pchniecie lewakiem | |||
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role. | |||
== Ryciny == | |||
=== Rycina 9 === | |||
[[Plik:Almanach-Old_Sword_Play_16-XIX.png]] | |||
<br> | |||
'''Linie A i B oznaczają położenie rapiera zbliżone do współczesnej zasłony drugiej.''' | |||
=== Rycina 10 === | |||
[[Plik:Almanach-Old_Sword_Play_17-XIX.png]] | |||
<br> | |||
'''"Guardia Mista" (guardia środkowa). Za [[Francesco_Alfieri|Alfierim]]. Linie A i D oraz B i C oznaczają odpowiednio wysokie i niskie warianty tej guardii.''' | |||
=== Rycina 11 === | |||
[[Plik:Almanach-Old_Sword_Play_18-XIX.png]] | |||
<br> | |||
'''Linie A i B oznaczają wysoką guardię czwartą i niską guardię trzecią; linie C i D oznaczają niskie guardie podobne do współczesnej zasłony siódmej i drugiej.''' | |||
=== Rycina 12 === | |||
[[Plik:Almanach-Old_Sword_Play_19-XIX.png]] | |||
<br> | |||
"Powyżej i zerwanie styku" Za [[Francesco_Alfieri|Alfierim]]. Linia A oznacza kierunek pozorowanego pchnięcia, linia B pokazuje inny możliwy sposób ataku (w pierś). | |||
=== Rycina 13 === | |||
[[Plik:Almanach-Old_Sword_Play_20-XIX.png]] | |||
<br> | |||
"Prowadzenie" broni przeciwnika lewakiem przy wykonywaniu zasłony Tercji. Za [[Francesco_Alfieri|Alfierim]] Linia A pokazuje możliwy sposób ataku - "riverso" w głowę, linia B - nisko wymierzone pchnięcie, a linia C - "mandritto" w nogę. | |||
=== Rycina 14 === | |||
[[Plik:Almanach-Old_Sword_Play_21-XIX.png]] | |||
<br> | |||
Zasłona niską kwartą i riposta bronioną sekondą. Za [[Francesco_Alfieri|Alfierim]]. Linia A pokazuje inny możliwy sposób ataku - pchnięcie powyżej lewaka, a linia B - "riverso" w ramię. | |||
{{Nawigacja|Old Sword Play/Spis treści|[[Old Sword Play/Rozdział II - Miecz dwuręczny|ROZDZIAŁ II - MIECZ DWURĘCZNY]]|[[Old Sword Play/Rozdział IV - Miecz i puklerz|ROZDZIAŁ IV - MIECZ I PUKLERZ]]}} | {{Nawigacja|Old Sword Play/Spis treści|[[Old Sword Play/Rozdział II - Miecz dwuręczny|ROZDZIAŁ II - MIECZ DWURĘCZNY]]|[[Old Sword Play/Rozdział IV - Miecz i puklerz|ROZDZIAŁ IV - MIECZ I PUKLERZ]]}} |
Wersja z 19:14, 29 paź 2010
Rozdział III - Rapier i Lewak.
RAPIER i lewak zajmują wśród broni używanej w swoim okresie miejsce podobne do tego, jakie wśród współczesnej broni białej zajmuje floret. Metoda walki nim (rapierem i lewakiem - przyp. tłum.) była końcowym wynikiem prób uprawiania szermierki przy użyciu jednocześnie dwóch sztuk broni. Nie ma wątpliwości, że szermierz sprawnie posługujący się rapierem i lewakiem może bez większych trudności opanować sposoby posługiwania się historycznie wcześniejszymi zestawami broni: mieczem i puklerzem, rapierem (lub sztyletem) i płaszczem, a nawet parą mieczy (dwoma mieczami podobnymi do tych używanych w zestawie z puklerzem, trzymanymi po jednym w każdej ręce).
Rapier używany do ćwiczeń opisanych w tym rozdziale jest długą obosieczną bronią z pokaźnymi jelcami i obłękami, które w późniejszym okresie przekształciły się w dzwon. Trzymało się go prawą dłonią, z palcem wskazującym obejmującym w poprzek krzyż jelca. We wczesnym okresie uprawiania szermierki rapierem bez wątpienia stosowano cięcia, później stopniowo kładziono coraz większy nacisk na użycie szybszych i zadających groźniejsze rany pchnięć. W rozdziale o rapierze i lewaku zostanie opisana szermierka przy użyciu wyłącznie pchnięć, natomiast sposoby zadawania cięć zostaną opisane w następnym rozdziale o mieczu i puklerzu.
Lewak trzymało się w lewej dłoni, ze sztychem skierowanym do góry, wyprostowany kciuk był oparty na niewielkim wyżłobieniu u podstawy głowni. Lewak był w zasadzie używany do parowania pchnięć rapiera, a jedynie w szczególnych przypadkach także do zadawania ciosów.
GUARDIE.
Stosowane były cztery guardie, czyli sposoby trzymania rapiera, będące pozycjami wyjściowymi do wykonania obrony lub natarcia. Przyjmowało się je stojąc zarówno z prawą jak z lewą nogą wysuniętą do przodu.
- Guardia pierwsza - pierwsza pozycja, którą broń naturalnie przyjmuje bezpośrednio po wyciągnięciu z pochwy: rękojeść nad głową, sztych wymierzony w przeciwnika, mocna strona ostrza skierowana w górę. (Ryc. 9. [szermierz po prawej - przyp. tłum.])
- Guardia druga - ręka jest wyciągnięta w bok poziomo na wysokości barku, rapier ustawiony poziomo, skierowany sztychem w przeciwnika. (Ryc. 9. [szermierz po lewej - przyp. tłum.])
- Guardia trzecia - dłoń znajduje się na wysokości pasa, ustawiona kostkami w górę, sztych rapiera wymierzony w twarz przeciwnika, mocna krawędź głowni skierowana ukośnie w prawo i w dół. (Ryc. 11. [szermierz po prawej - przyp. tłum.])
- Guardia czwarta - dłoń znajduje się na wysokości pasa, kostkami w dół, sztych rapiera wymierzony w twarz przeciwnika. (Ryc. 11. [szermierz po lewej - przyp. tłum.])
Alfieri wprowadza także guardię środkową, Guardia Mista. Przyjmując tą guardię trzymamy rapier w pozycji pośredniej między guardią trzecią i czwartą (Ryc. 10.).
PCHNIĘCIA.
Były trzy rodzaje pchnięć -
Imbroccata - zdawało się je stojąc w guardii pierwszej, wymierzone były powyżej lewaka przeciwnika.
Stoccata - wymierzone poniżej lewaka przeciwnika.
Punta riversa - dość sztuczny rodzaj pchnięcia z guardii czwartej, zadany po zewnętrznej stronie rapiera przeciwnika lub między rapierem a lewakiem.
Powyższe pchnięcia zadawało się stojąc w miejscu albo jednocześnie robiąc krok lub botta lunga, czyli wypad, w zależności od okoliczności.
ZWODY (FINTY).
Ponieważ lewakiem można wykonywać tylko najprostsze zasłony, liczba możliwych zwodów jest także niewielka. Były wyróżniane dwa: "poniżej i powyżej" (Ryc. 16.), oraz "powyżej i zerwanie styku" (Ryc. 12.), po którym wykonywało się pchnięcie wymierzone między rapier i lewak przeciwnika.
ZASŁONY.
Lewakiem wykonywano zasłonę Tercję (Ryc. 16.) broniącą przed pchnięciem wymierzonym na zewnątrz i w górę od lewaka, Sekondę na zewnątrz i w dół, Wysoką Kwartę do wewnątrz i w górę oraz Niską Kwartę (Ryc. 14.) do wewnątrz i w dół.
Lewaka używano także do "prowadzenia" rapiera przeciwnika w każdej z tych czterech pozycji.
Przy zwarciu "corps'a corps" było czasem korzystnie odrzucić rapier i chwycić prawą dłonią uzbrojoną w lewak rękę przeciwnika, jednocześnie zadając mu cios własnym lewakiem (Zabezpieczenie i pchnięcie lewakiem).
ĆWICZENIA.
Po opanowaniu zasłon i nabyciu biegłości w mulinetach, należy dokładnie wykonywać poniższe ćwiczenia; Nadają się bardzo dobrze, jako ułożone sekwencje ruchów, do walk pokazowych, jednak ze względu na bezpieczeństwo walczących nie zaleca się stosowania ich w wolnej walce.
ĆWICZENIE 1.
Mistrz
Uczeń Pchnięcie powyżej
lewaka ucznia
Zasłona Sekondą
Zasłona Tercją
Pchnięcie poniżej
lewaka mistrza
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role.
ĆWICZENIE 2.
Mistrz
Uczeń pchnięcie miedzy rapierem
i lewakiem ucznia
Tercja.
Niska Kwarta pchnięcie z guardii pierwszej
powyżej lewaka mistrza
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role.
ĆWICZENIE 3.
Mistrz
Uczeń pchnięcie poniżej
lewaka ucznia
Zasłona Sekondą
Zasłona Sekondą pchnięcie poniżej
lewaka mistrza
Krok, zabezpieczenie* i pchniecie lewakiem
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role.
ĆWICZENIE 4.
Mistrz
Uczeń Wysokie pchnięcie miedzy
rapierem i lewakiem ucznia
Zasłona Sekondą
Zasłona Wysoką Kwartą
pchnięcie poniżej
lewaka mistrza
Krok, zabezpieczenie* i pchniecie lewakiem
Powtórzyć ćwiczenie zamieniając role.
Ryciny
Rycina 9
Linie A i B oznaczają położenie rapiera zbliżone do współczesnej zasłony drugiej.
Rycina 10
"Guardia Mista" (guardia środkowa). Za Alfierim. Linie A i D oraz B i C oznaczają odpowiednio wysokie i niskie warianty tej guardii.
Rycina 11
Linie A i B oznaczają wysoką guardię czwartą i niską guardię trzecią; linie C i D oznaczają niskie guardie podobne do współczesnej zasłony siódmej i drugiej.
Rycina 12
"Powyżej i zerwanie styku" Za Alfierim. Linia A oznacza kierunek pozorowanego pchnięcia, linia B pokazuje inny możliwy sposób ataku (w pierś).
Rycina 13
"Prowadzenie" broni przeciwnika lewakiem przy wykonywaniu zasłony Tercji. Za Alfierim Linia A pokazuje możliwy sposób ataku - "riverso" w głowę, linia B - nisko wymierzone pchnięcie, a linia C - "mandritto" w nogę.
Rycina 14
Zasłona niską kwartą i riposta bronioną sekondą. Za Alfierim. Linia A pokazuje inny możliwy sposób ataku - pchnięcie powyżej lewaka, a linia B - "riverso" w ramię.