Lukrecja: Różnice pomiędzy wersjami

Z Almanach
mNie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
Już w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie uchodziła za bardzo skuteczny lek. Uważano też, że jej korzeń posiada magiczną moc. Wysoko ceniona była w medycynie chińskiej. [[:pl:Shennong|Cesarz Shen Nung]] (ok. 3000 lat p.n.e.) zaliczył ją do roślin leczniczych. Do medycyny europejskiej wprowadzono lukrecję w [[XIII]] w. W średniowiecznej Europie z gotowanego korzenia otrzymywano ciemną i gęstą masę, którą formowano w pałeczki (lukrecję). W [[XVI]] i [[XVII]] wieku [[:pl:Hieronim_Bock|Hieronymus Bock]] (botanik) i Matthiolus używali korzeń lukrecji jako środek wykrztuśny oraz w leczeniu chorób wątroby, żołądka, nerek i pęcherza moczowego. Współczesne badania potwierdziły silne przeciwzapalne właściwości wyciągów z lukrecji.  Obecnie Lukrecja przeżywa swój renesans, prowadzone są badania nad jej właściwościami w leczeniu wrzodów żołądka czy hamowania rozwoju raka wątroby<ref name="panacea"/>, została uznana za roślinę roku 2012 (wyboru dokonał zespół naukowców z Uniwersytetu w Würzburgu w Niemczech oraz przedstawiciele WWF)<ref name="roty">{{cytuj stronę | url = http://dziecisawazne.pl/lukrecja-roslina-2012-roku/ | tytuł = Lukrecja rośliną 2012 roku | autor = Karolina Ślusarczyk | data = 22.02 2012 | język = pl | data dostępu = 2012-08-15}}</ref>.
Już w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie uchodziła za bardzo skuteczny lek. Uważano też, że jej korzeń posiada magiczną moc. Wysoko ceniona była w medycynie chińskiej. [[:pl:Shennong|Cesarz Shen Nung]] (ok. 3000 lat p.n.e.) zaliczył ją do roślin leczniczych. Do medycyny europejskiej wprowadzono lukrecję w [[XIII]] w. W średniowiecznej Europie z gotowanego korzenia otrzymywano ciemną i gęstą masę, którą formowano w pałeczki (lukrecję). W [[XVI]] i [[XVII]] wieku [[:pl:Hieronim_Bock|Hieronymus Bock]] (botanik) i Matthiolus używali korzeń lukrecji jako środek wykrztuśny oraz w leczeniu chorób wątroby, żołądka, nerek i pęcherza moczowego. Współczesne badania potwierdziły silne przeciwzapalne właściwości wyciągów z lukrecji.  Obecnie Lukrecja przeżywa swój renesans, prowadzone są badania nad jej właściwościami w leczeniu wrzodów żołądka czy hamowania rozwoju raka wątroby<ref name="panacea"/>, została uznana za roślinę roku 2012 (wyboru dokonał zespół naukowców z Uniwersytetu w Würzburgu w Niemczech oraz przedstawiciele WWF)<ref name="roty">{{cytuj stronę | url = http://dziecisawazne.pl/lukrecja-roslina-2012-roku/ | tytuł = Lukrecja rośliną 2012 roku | autor = Karolina Ślusarczyk | data = 22.02 2012 | język = pl | data dostępu = 2012-08-15}}</ref>.
Jeden ze składników korzenia [[Lukrecja|lukrecji]] - Glicyryzyna - jest 50 razy słodszy od [[:pl:Sacharoza|sacharozy]].


== Zastosowanie historyczne ==
== Zastosowanie historyczne ==

Wersja z 11:46, 17 sie 2012

Już w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie uchodziła za bardzo skuteczny lek. Uważano też, że jej korzeń posiada magiczną moc. Wysoko ceniona była w medycynie chińskiej. Cesarz Shen Nung (ok. 3000 lat p.n.e.) zaliczył ją do roślin leczniczych. Do medycyny europejskiej wprowadzono lukrecję w XIII w. W średniowiecznej Europie z gotowanego korzenia otrzymywano ciemną i gęstą masę, którą formowano w pałeczki (lukrecję). W XVI i XVII wieku Hieronymus Bock (botanik) i Matthiolus używali korzeń lukrecji jako środek wykrztuśny oraz w leczeniu chorób wątroby, żołądka, nerek i pęcherza moczowego. Współczesne badania potwierdziły silne przeciwzapalne właściwości wyciągów z lukrecji. Obecnie Lukrecja przeżywa swój renesans, prowadzone są badania nad jej właściwościami w leczeniu wrzodów żołądka czy hamowania rozwoju raka wątroby[1], została uznana za roślinę roku 2012 (wyboru dokonał zespół naukowców z Uniwersytetu w Würzburgu w Niemczech oraz przedstawiciele WWF)[2].

Jeden ze składników korzenia lukrecji - Glicyryzyna - jest 50 razy słodszy od sacharozy.

Zastosowanie historyczne

Lukrecja (lub preparaty pochodne) była stosowana jako:

  • przez Egipcjan w III w. p.n.e. jako lek od kaszlu,[1]
  • "była używane przed wiekami przez starożytnych lekarzy greckich i egipskich w infekcjach gardła – leczyło kaszel, chrypkę i astmę” - profesor Johannes Mayer, ekspert od historii leczniczej i botaniki na Uniwersytecie Würzburg[2],
  • w Indiach jako afrodyzjak,[1]
  • stosowano również różne preparaty lukrecji w leczeniu choroby wrzodowej żołądka, przewlekłego zapalenia wątroby i w zapobieganiu nowotworom wątroby[1]

Udowodnione właściwości medyczne

Glicyryzyna, czyli jeden ze składników aktywnych rośliny, posiada silne własności wiązania wody w skórze. Dodatkowo lukrecja posiada działanie:

  • antyalergiczne,
  • immunostymulujące,
  • przeciwłojotokowe,
  • wykrztuśne,
  • antyzapalne,
  • przeciwbakteryjne,
  • przeciwwirusowe,
  • moczopędne,
  • antyobrzękowe,
  • redukujące zaczerwienienia,
  • antyoksydacyjne,
  • łagodzące,
  • nieznacznie podnosi również ciśnienie krwi.

Ciekawostki

  • W 1305 roku, król angielski Edward I opodatkował eksportowaną lukrecję, aby uzyskać środki na remont London Bridge.
  • Większość słodyczy z lukrecją w nazwie, zawdzięcza swój smak w rzeczywistości anyżowi.

….Gasi pragnienie, gdy trzyma się go w ustach…

— o korzeniu lukrecji pisał Theofrastus z Lesbos gdzieś około 310 r. p.n.e.

Przepisy

Nalewka lukrecjowa[3]

  • 5 łyżek drobno pociętego korzenia lukrecji
  • 1,5 szklanki spirytusu
  • 1,5 szklanki wody
  • 1/3 szklanki cukru

Korzeń lukrecji bardzo dokładnie umyć, pokroić drobno. Lukrecję umieścić w gąsiorku, zalać spirytusem, dokładnie zamknąć, odstawić na 7 dni. Wodę przegotować, rozpuścić w niej cukier, schłodzić, dodać do gąsiorka i odstawić na kolejne 7 dni i kilkakrotnie mieszając. Nalewkę bardzo dokładnie przefiltrować, przelać do butelek, odstawić szczelnie zamknięty na okres 6 miesięcy aby trunek nabrał właściwego smaku i zapachu.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 prof. dr hab. med. Konstanty Zbigniew Korolkiewicz: Fitoterapia chorób przewodu pokarmowego - Lukrecja (pol.). W: Panacea Nr 1 (22) [on-line]. Publikacja: 03.2008. [dostęp 2012-08-17]. ss. strony: 14-17.
  2. 2,0 2,1 Karolina Ślusarczyk: Lukrecja rośliną 2012 roku (pol.). Publikacja: 22.02 2012. [dostęp 2012-08-15].
  3. Nalewka Lukrecjowa

Patrz dalej